تغذیه مادر در دوران شیردهی | با غذاهای ممنوع آشنا شوید

تغذیه مادر در دوران شیردهی، مستقیماً بر سلامت و رشد نوزاد اثر می‌گذارد. هر آنچه که مادر می‌خورد، می‌تواند از طریق شیر وارد بدن نوزاد شود. این موضوع اهمیت رژیم غذایی مناسب را دوچندان می‌کند.

در این دوران، بدن نوزاد هنوز در حال رشد و تکامل است و نسبت به ترکیبات مختلف بسیار حساس می‌باشد. بنابراین، دانستن اینکه چه غذاهایی ممنوع یا نامناسب هستند، می‌تواند به جلوگیری از مشکلاتی مانند کولیک، آلرژی، بی‌خوابی و بی‌قراری نوزاد کمک کند.

در این مطلب، لیستی کامل از غذاهای ممنوع در دوران شیردهی را برای شما مادران عزیز آماده کرده‌ایم، تا با خیال آسوده‌تری از این دوران مهم عبور کنید.

⛔ لیست کامل غذاهای ممنوع در دوران شیردهی

1. ☕ نوشیدنی‌های کافئین‌دار (قهوه، چای پررنگ، نوشابه و نوشیدنی‌های انرژی‌زا)

کافئین وارد جریان خون مادر و در نتیجه وارد شیر می‌شود. چون بدن نوزاد هنوز آنزیم‌های کافی برای تجزیه کافئین ندارد، مصرف زیاد آن می‌تواند باعث بی‌قراری، بی‌خوابی، تحریک‌پذیری و حتی مشکلات گوارشی در نوزاد شود.
🔹 مقدار مجاز: حداکثر 1 الی 2 فنجان قهوه در روز
🔹 جایگزین سالم: چای کم‌رنگ، دمنوش‌های بدون کافئین مانند بابونه و نعنا

2. 🍫 شکلات و محصولات کاکائویی

شکلات نیز حاوی مقدار زیادی کافئین و تئوبرومین است که می‌تواند سیستم عصبی نوزاد را تحریک کند. همچنین، مصرف زیاد شکلات‌های شیرین می‌تواند روی ترکیب شیر و سطح قند خون نوزاد تاثیر بگذارد.
🔸 به‌خصوص در نوزادانی که به تحریک عصبی حساس هستند، بهتر است مصرف شکلات محدود شود.

3. 🍷 نوشیدنی‌های الکلی

الکل از طریق شیر به نوزاد منتقل می‌شود و بر رشد مغزی، الگوی خواب، هماهنگی حرکتی و ایمنی بدن او تاثیر منفی می‌گذارد. برخلاف تصور رایج، پمپاژ شیر پس از مصرف الکل آن را کاملاً از بین نمی‌برد.
❌ حتی مقادیر کم نیز می‌تواند خطرناک باشد، بنابراین در دوران شیردهی به‌طور کامل باید از مصرف الکل پرهیز شود.

4. 🐟 ماهی‌های پرجیوه (کوسه، اره‌ماهی، ماهی خال‌خالی، تن بزرگ)

این ماهی‌ها حاوی سطوح بالایی از جیوه هستند که به راحتی از طریق شیر وارد بدن نوزاد شده و بر سیستم عصبی، بینایی و شنوایی او اثر منفی می‌گذارند.
✅ مصرف ماهی‌هایی با جیوه کم مانند سالمون، ساردین و ماهی سفید توصیه می‌شود.

5. 🌶 غذاهای تند و پرادویه

غذاهایی با فلفل زیاد یا ادویه‌هایی مانند کاری، زردچوبه، سیر و زنجبیل، طعم شیر مادر را تغییر داده و ممکن است باعث تحریک گوارشی یا حساسیت طعمی در نوزاد شوند.
👶 برخی نوزادان به این طعم‌های جدید واکنش نشان می‌دهند؛ مانند نفخ، اسهال یا بی‌قراری.

6. 🥦 سبزیجات نفاخ (کلم، گل‌کلم، کلم بروکلی، نخود، لوبیا، عدس)

این سبزیجات و حبوبات می‌توانند گازهای گوارشی را در بدن مادر افزایش دهند که احتمال دارد از طریق شیر نیز باعث نفخ و دل‌پیچه در نوزاد شود.
🔹 بهتر است این مواد غذایی به تدریج وارد رژیم غذایی شوند تا واکنش نوزاد بررسی شود.

7. 🥜 مغزها و آجیل‌های حساسیت‌زا (بادام‌زمینی، گردو، فندق)

اگر در خانواده سابقه آلرژی به مغزها وجود دارد، مصرف این خوراکی‌ها می‌تواند احتمال بروز واکنش‌های آلرژیک در نوزاد را افزایش دهد. علائمی مانند خارش، بثورات پوستی، استفراغ و اسهال ممکن است بروز کند.
✅ اگر هیچ سابقه‌ای از آلرژی وجود ندارد، مصرف مغزها در حد اعتدال بی‌اشکال است.

8. 🧀 لبنیات گاوی (در صورت حساسیت نوزاد)

برخی نوزادان به پروتئین شیر گاو حساسیت دارند. علائمی مانند دل‌درد، اگزما، استفراغ، یبوست یا اسهال مزمن می‌تواند نشان‌دهنده این حساسیت باشد.
👩‍⚕️ در صورت مشاهده علائم، توصیه می‌شود مصرف شیر و لبنیات گاوی کاهش یافته و با پزشک مشورت شود.

9. 🍟 غذاهای فرآوری‌شده، شور و پرچرب

چیپس، فست‌فود، غذاهای کنسروی و آماده حاوی مقادیر زیادی نمک، چربی اشباع‌شده، مواد نگهدارنده و افزودنی‌های شیمیایی هستند. این ترکیبات هم سلامت مادر را تهدید می‌کنند و هم ممکن است روی طعم و کیفیت شیر مادر تأثیر منفی بگذارند.
🔸 جایگزین مناسب: غذاهای خانگی، کم‌نمک و تازه

10. 🍬 شیرینی‌جات و نوشیدنی‌های قندی

مصرف زیاد قندهای ساده در دوران شیردهی می‌تواند باعث نوسانات انرژی در مادر، اختلال در متابولیسم نوزاد و افزایش وزن غیرضروری شود. همچنین ممکن است باعث بی‌خوابی یا تحریک‌پذیری نوزاد شود.
✅ بهتر است از منابع قند طبیعی مانند خرما، میوه خشک یا عسل طبیعی استفاده شود.

خوب حالا چه چیزهایی باید بخوریم ؟

✅ غذاهای مفید در دوران شیردهی | تغذیه سالم برای مادر و نوزاد

همان‌طور که باید از برخی غذاها در دوران شیردهی پرهیز کنید، خوردن برخی مواد غذایی نه تنها برای سلامت شما مفید است، بلکه باعث غنی شدن شیر مادر و رشد بهتر نوزاد می‌شود. در ادامه با مهم‌ترین گروه‌های غذایی مفید در دوران شیردهی آشنا شوید:

🥦 1. سبزیجات تازه و رنگارنگ

سبزیجاتی مانند اسفناج، بروکلی، کدو، هویج، فلفل دلمه‌ای و کلم‌پیچ سرشار از آنتی‌اکسیدان، فیبر، آهن، ویتامین A و C هستند. این مواد مغذی به تقویت سیستم ایمنی مادر و کودک کمک می‌کنند.
🔹 سعی کنید در هر وعده غذایی از سبزیجات تازه یا بخارپز استفاده کنید.

🍚 2. غلات کامل

غلاتی مثل جو دوسر، برنج قهوه‌ای، نان سبوس‌دار، کینوا و گندم کامل انرژی پایدار و فیبر لازم را برای بدن مادر فراهم می‌کنند. همچنین به تنظیم قند خون و بهبود عملکرد گوارش کمک می‌کنند.
🔸 جو دوسر در کنار شیر یا ماست یک گزینه عالی برای صبحانه است.

🐟 3. پروتئین‌های سالم

منابع پروتئینی مانند تخم‌مرغ، گوشت سفید، گوشت کم‌چرب، ماهی‌های کم‌جیوه (مثل سالمون، ساردین)، عدس و نخود برای ساخت بافت‌های جدید در بدن نوزاد ضروری هستند.
✅ ماهی‌های چرب سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که به رشد مغز و بینایی نوزاد کمک می‌کنند.

🥛 4. لبنیات کم‌چرب و بدون حساسیت

شیر، ماست، پنیر و دوغ منابع خوب کلسیم، پروتئین و ویتامین D هستند. این مواد به حفظ سلامت استخوان‌های مادر و شکل‌گیری استخوان‌های نوزاد کمک می‌کنند.
❗ در صورت وجود حساسیت نوزاد به پروتئین گاوی، از جایگزین‌هایی مثل شیر بادام غنی‌شده استفاده کنید.

🍓 5. میوه‌های تازه و متنوع

میوه‌هایی مثل موز، پرتقال، سیب، توت‌فرنگی، انار و کیوی سرشار از ویتامین‌ها، فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که به تقویت بدن و شادابی پوست مادر کمک می‌کنند.
🍌 موز برای تامین انرژی سریع و سیب برای بهبود گوارش گزینه‌های عالی هستند.

🥜 6. مغزها و دانه‌ها

بادام، گردو، دانه چیا، تخم کتان و کنجد سرشار از چربی‌های مفید، پروتئین و مواد معدنی مهم مثل منیزیم و کلسیم هستند. این خوراکی‌ها در غنی‌سازی شیر مادر نقش مهمی دارند.
🔹 مصرف روزانه یک مشت مغز خام یا پودر آن در ماست و اسموتی، انتخاب هوشمندانه‌ای است.

💧 7. آب کافی و مایعات سالم

نوشیدن حداقل 8-10 لیوان آب در روز برای تولید شیر کافی و حفظ انرژی مادر بسیار مهم است. همچنین مصرف دمنوش‌های طبیعی مثل بابونه، رازیانه و نعناع به آرامش، هضم بهتر غذا و حتی افزایش شیر کمک می‌کند.
❌ از مصرف نوشیدنی‌های شیرین یا صنعتی پرهیز کنید.

🍲 8. غذاهای سنتی و خانگی با ترکیبات ساده

غذاهایی مثل آش جو، عدسی، خوراک سبزیجات، سوپ مرغ، آبگوشت کم‌چرب از جمله غذاهای سنتی مفید در دوران شیردهی هستند که هم مقوی‌اند و هم به بدن فشار وارد نمی‌کنند.

📌 چند نکته کلیدی برای رژیم غذایی سالم در دوران شیردهی:

🥗 از میوه و سبزیجات تازه استفاده کنید.

🥛 لبنیات کم‌چرب و پروتئین‌های سالم را در رژیم خود بگنجانید.

💧 روزانه 8 تا 10 لیوان آب بنوشید.

🚶‍♀️ استراحت و تحرک سبک روزانه را فراموش نکنید.

🧘‍♀️ از استرس پرهیز کنید تا کیفیت شیر بهتر شود.

✨ جمع‌بندی | تغذیه آگاهانه برای مادری سالم و شیردهی موفق

دوران شیردهی، یکی از حساس‌ترین و تأثیرگذارترین مراحل زندگی مادر و نوزاد است. نوع تغذیه شما در این دوران، مستقیماً بر کیفیت شیر، رشد کودک و سلامت جسمی و روانی‌تان اثرگذار خواهد بود. پرهیز از مصرف غذاهای مضر مانند کافئین زیاد، غذاهای پرادویه، مواد نگهدارنده‌دار، فست‌فودها و آلرژن‌های رایج می‌تواند از بروز مشکلات گوارشی، حساسیت و بی‌قراری در نوزاد جلوگیری کند.

در مقابل، گنجاندن غذاهای مغذی و مفید مانند سبزیجات تازه، غلات کامل، منابع پروتئین سالم، مغزها و دانه‌ها، میوه‌های متنوع و مایعات کافی در رژیم غذایی‌تان، نه‌تنها به تأمین انرژی مورد نیازتان کمک می‌کند، بلکه باعث افزایش کیفیت و میزان شیر مادر نیز می‌شود.

💡 با انتخاب‌های هوشمندانه غذایی، هم از سلامت خود محافظت می‌کنید و هم بهترین تغذیه را برای فرشته کوچکتان فراهم می‌آورید.

🛒 اگر به‌دنبال محصولات مرتبط با مادر و نوزاد، مکمل‌های تغذیه‌ای، دمنوش‌های شیرافزا یا غذاهای آماده سالم برای دوران شیردهی هستید، همین حالا از دسته‌بندی‌های تخصصی فروشگاه سیسمونی هانیل دیدن کنید و با خیال راحت خرید کنید.
📦 تضمین اصالت کالا | مشاوره تخصصی | ارسال سریع